Yeryüz Derneği: Eko-Köyünüzde ki ekonomik ilişkiler nasıl? Bütçeniz ortak mı yoksa her hanenin bütçesi bireysel mi?

Liz Walker: Her üç mahallede kendi bireysel kooperatifine sahip, hepsinin bütçesi ve yönetim kurulu ayrı. Aynı zamanda Köyümüzün Derneği de mevcut, bu dernek yaşayan her aileyle, ki yaklaşık 100 aile yaşıyor, özel mülkleriyle ve bu mülklerin altyapılarını koruma altına alır. Onun dışında Eko-Köy projemizi başlatan bir sivil toplum kuruluşumuz var ve bu STK arazinin büyük bir kısmına sahip. Yine diğer bir STK’da eğitim ile ilgilidir ki ve Cronell Üniversitesi ile bağlantılı çalışır. Her bir kurumun kendi şahsi bütçesi vardır ve kendi kararlarını özgür biçimde alır. Bu bizim için bazen işbirliği yapma konusunda sıkıntı çıkarsa da bu şekilde olmalısı en doğrusu.

YD: Sürdürülebilirliği nasıl sağlıyorsunuz? 22 yıl aynı dengeyi korumak zor olsa gerek..

LW: Zaman geçtikçe sürdürülebilirlik konusunda aşama kaydediyoruz. Bunun başlıca etkenleri arasında ekolojik evlerin gelişmesini ve yenilenebilir enerji maliyetlerinin düşmesini sayabiliriz. Şuanda arazi ve binalar için aldığımız bütün borçları ödedik ve tarıma daha fazla önem vermeye başladık.

YD: Gençlerin Eko-Köy ile ilişkisi nasıl?

LW: Genç nüfusumuz oldukça fazla, yaklaşık 80 genç köyümüzde bizimle beraber yaşıyor. Burada büyüyüp yetişen çocuklar üniversite eğitimi için köyü terk etti. Henüz geri dönüp burada yaşamaya devam eden olmadı fakat umutluyuz. Burada yetişen çocuklar beraber vakit geçirdikçe; dayanışma içinde yaşamasını, problemlerle başa çıkmasını çok daha iyi öğreniyorlar. Fakat bazen aileler için zorluklar yaşanmıyor değil, bazen çocuklar diğer arkadaşları ile vakit geçirmek istiyorlar ve bu durumda aileler topluca vakit geçirmek için ” aile zamanı” diye adlandırabileceğimiz bir planlama yapmak durumunda kalıyorlar. Bunun dışında bazı ailelerin yetiştirme tarzları diğer ailelere göre farklılık gösterebiliyor, bazı aileler TV izlemeyi, şeker yemeyi yasaklarken diğerleri çocuklarını daha serbest yetiştirebiliyor.

YD: Genel eğitim dışında çocuklar için alternatif bir eğitim de veriyor musunuz?

LW: Özellikle alternatif bir eğitim vermiyoruz. Fakat yaklaşık 10 kadar çocuk aileleri tarafından evde eğitim görüyorlar. Onun dışında arkadaşım ve komşusu, Ithaca kasabasında sürdürülebilir eğitim prensiplerini baz alan alternatif bir devlet eğitim kurumunda eğitim almaya başladılar.

YD: Topluluk oluşturma adına her hangi bir atölye çalışmanız oldu mu?

LW: Bu konuda yıllık bazda değişiklik gösteren bazı atölye çalışmalarımız oldu. Çok başarılı bir proje başlattık, “Yeni Çiftçi Yetiştirme” adı altında, şuan onun da kendi derneği mevcut. Yeni çiftçilere kendi küçük işletmelerini yürütebilmek için 10 dönüm arazi tahsis ediyoruz, ücretsiz arazi tahsisinin dışında ücretsiz sulama, ekolojik evlere ve tarım aletlerine ücretsiz erişim vb. imkanlar veriyoruz. Bunun dışında her yıl yaklaşık 1000 ziyaretçi ağırlıyoruz, öğrenci grupları ile, profesörlerle işbirliği yapıyoruz ve kendi eko-köyünü kurmak isteyen insanlara bilgi desteği sağlıyoruz.

YD: Diğer Eko-Köylerle iletişiminiz nasıl?

LW: GEN vasıtası ile diğer eko-köylerle ileitişim halindeyiz. Onun dışında Gaia Education kurulmasında da yardımlarım oldu. Yazdığımız dört kitabın ikisine de destek verdim. Bunların dışında Amerika’da, Avustralya’da ve diğer ülkelerde kurulan bir çok eko-köyün hayata geçmesine ilham kaynağı da olduk diyebilirim.

YD: İnternet sitenizde ev satın alıp köyünüze yerleşmek isteyenler için 250,000 $ gibi bir rakamın talep edildiği yazıyor, bu kaynak yeni yatırımlar için mi kullanılacak ya da nasıl değerlendirmeyi düşünüyorsunuz?

LW: Yüksek verimlilik sağlayan enerji dostu evlerin maaliyeti maalesef çok pahalı. Bu rakam tamamen evin yapım maaliyetidir ve eko-köy bünyesine kalacak hiç bir kàr yoktur. Yani tüm para mimari, mühendislik, altyapı ortak alanlar ve binalar için kullanılacaktır.

YD: Gelecekle ilgili planlarınız ve hayalleriniz nelerdir?

LW: Şuan itibari ile neredeyse üç mahallemizi de tamamladık. Bundan sonra eğitim sistemimiz üzerine yoğunlaşmayı düşünüyoruz. 2015 senesinde ekolojik mimari için daha fazla atölye yapmayı planlıyoruz. Bunun dışında kendi eko-köylerini kurmak isteyen insanlara destek vermek, gençler için daha fazla atölyeler oluşturmak planlarımız arasında. Liseyi bitirip üniversiteye başlamadan önce vakitlerini değerlendirmek isteyen gençler için bir proje başlatmayı düşünüyoruz, hatta bunu hayata geçirme aşamasındayız. Aynı zamanda 2004 yılında yazdığım “Ithaca Eko-Köyü” kitabımı da güncellemeyi düşünüyorum. Çünkü geçen süre içerisinde çok fazla deneyim kazandık ve bunları herkesle paylaşmak çok güzel olacaktır.

YD: Sorularımızı içtenlikle paylaştığınız ve vakit ayırdığınız için Yeryüzü Derneği adına çok teşekkür ederim.

LZ: Ben de bizimle iletişime geçtiğiniz ve deneyimlerimize değer verdiğiniz için teşekkür ediyorum. Umarım sizlere deneyimlerimizle bir fayda sağlayabiliriz.

Röportaj: Deniz Gülsoy